Iedere donderdag om 15.30 zijn ze present op het Plaza de Mayo, waar zij een stille demonstratie houden, met witte hoofddoeken. Het zijn de "dwaze (groot)moeders" die aandacht vragen voor hun verdwenen zonen en dochters tijdens het Argentijnse militaire bewind. (1976-1983).  De witte hoofddoeken symboliseren de katoenen luiers van hun verdwenen kinderen.

Enkele van de oprichters werden in 1977 zelf slachtoffer van verdwijning, toen zij na een kerkbezoek werden opgewacht door een groep zwaarbewapende mannen. Geen van hen keerden ooit terug. De moeders bleven protesteren, maar het plein was door politiegeweld niet langer begaanbaar. Eind 1979 besloten ze toch weer naar Plaza de Mayo te gaan , wat er ook mocht gebeuren. Sindsdien hebben zij zich nooit meer laten wegjagen en zijn de moeders wereldwijd het symbool van de schendingen van mensenrechten in Latijns Amerika.

Later ontstond er naast de groep van dwaze moeders, een groep van Grootmoeders van de Plaza de Mayo. De moeders vielen in 1988 uiteen in twee groepen, waarvan de ene groep onder leiding van Hebe Bonafini, een van de oprichters, zonder meer berechting van de schuldigen eist. De andere groep Linea Fundadora is samengegaan met de Grootmoeders en andere organisaties voor mensenrechten. Terwijl zij proberen tot verzoening met het gewelddadige verleden te komen wordt Hebe Bonafini eigenlijk steeds radicaler.

Na de val van het militaire regime, stelde de regering een Waarheidscommissie in, die de verdwijning van bijna 9000 mensen documenteerde. Enkele juntaleden  o.a. generaal Videla werd tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld maar zij kregen in 1990 gratie.

Pas veel later, in 2005, kwam het  in Spanje opnieuw tot een berechting. Een vroegere marineofficier kreeg 640 jaar cel wegens misdrijven tegen de menselijkheid. Dat jaar werden in Argentinie de amnestie- wetten nietig verklaard. In 2009 werd in Spanje een Argentijns- Nederlandse piloot  gearresteerd. Hij zou betrokken zijn geweest bij de zogenoemde dodenvluchten waarbij tegenstanders van het regime boven zee uit het vliegtuig werden gegooid. Hij is onlangs vrijgesproken. In 2010 is Videla opnieuw voor de rechter gebracht.(amnesty.nl)

Vandaag is het broeierig warm. Ik zie twee broze grootmoeders met een wit hoofddoekje , ondersteund en begeleid door een groep jongere mannen en vrouwen rondjes om het standbeeld op het plein lopen. Sommigen dragen grote foto's van mannen of vrouwen bij zich. Helemaal aan het eind stiefelt een oudere vrouw op krukken er moeizaam maar vastbesloten achteraan. Een van de twee oudjes moet al gauw een plekje in de schaduw zoeken. Ondertussen roept een vrouw door een megafoon een voor een de namen van verdwenen mannen en vrouwen op, na iedere naam reageert de hele groep met "presente". De moed en volharding van deze moeders is bewonderenswaardig, de manier waarop de kinderen toch weer even aanwezig zijn is ontroerend. Na vijf rondjes lost de demonstratie zich weer net zo rustig en onopvallend op als zij is begonnen en is het plein weer voor de duiven en de toeristen.

Waar zijn alle moeders gebleven, zijn dit de laatste twee die nog leven? Iemand vertelt me dat vandaag een delegatie van de dwaze moeders aanwezig is op het Congres. Mogelijk heeft het te maken met de G20 die in de stad vergadert, waardoor er veel politie op de been is.