Met een bijbel in de hand doorkruisten de Jezuiten al vanaf de 17e eeuw deze archipel en moedigden de mensen aan overal waar ze kwamen kerken te bouwen. Tot ze 150 jaar later van de Spanjaarden hun boeltje weer moesten oppakken en plaats maakten voor de orde van de Franciscanen, die het stokje, of moet ik zeggen staf, overnamen. Nu ben ik geen fan van missionarissen van welke soort ook, maar bij het zien van deze kerkjes ga ik direct door de knieën.
Wat een eenvoud, wat een schoonheid, helemaal van hout, velen zonder een enkele spijker gemaakt, met zoveel liefde in elkaar gezet door vakkundige (boten)bouwers. En hier staan ze al eeuwen te stralen, uitkijkend op een eenzame baai of in een veldje met schapen en varkens, wakend over een kleine gemeenschap, hun houten dakleien verbleekt door de zon en de zoute zeewind. De buitenkant zo helemaal puur. ongeschilderd, vind ik zelf het mooist, maar de zuurstokkleurtjes, waar ze hier wel van houden, hebben ook wel wat. En hoe vind je dan die knusse huisjes op het kerkhof, versierd met duifjes of sterren, waar je beschermd voor de kou en de wind, met elkaar kunt treuren om degene die er begraven ligt?
En als je dan een kerkje binnenstapt, wat een verrassing, al die vrolijke kleuren, de guirlandes, Maria in een felroze jurk helemaal in de plastic bloemen gezet. Ontroerend mooie beeldjes gesneden uit hout, soms een stukje neus of een paar vingers eraf of het kroontje een pietsie stuk, hoeveel gebedjes hebben zij al verhoord, hoeveel troost gebracht? Zie je die bootjes hangen, die bloempjes met zorg op het hout geschilderd, het gebreide jurkje voor Maria?
Ik heb een zwak voor die krukjes waar je op moet knielen, een vaal gebloemd kussentje erop. Al het hout glanzend gelakt, het licht dat er zo mooi door de ramen valt. En natuurlijk dat kamertje met dat gordijntje ervoor, waar je door de kiertjes aan de zijkant je missers of heimelijke wensen influistert, en meneer pastoor geduldig luistert. Deze kerkjes hebben een lichtheid, een oprechtheid, een liefde waar je hart vanzelf van open gaat. Terecht worden ze sinds 2000 door Unesco gezien als een wereldwonder door mensenhanden gemaakt.
